Trashëgimia Arkitekturale
Trashëgimia arkitekturore përfshinë të gjitha veprat ndërtimore, të ngritura prej dorës së njeriut apo në proces kronologjik ato të përshtatura në mjedisin natyror, për t'u shfrytëzuar për banim dhe funksione tjera. Këto vepra në cilësinë e monumentit mund të jenë të në gjendje të shfrytëzueshme apo rrënoje. Në përgjithësi janë ato të cilat kanë dalë në dritë nga gërmimet arkeologjike.
Vendbanimet dhe lokalitetet më reprezentative: vendbanimi shumështresor i Vlashnjës, lokaliteti i Runikut, lokaliteti i Varoshit, lokaliteti i Reshtanit, lokaliteti i Bardhoshit, lokaliteti i Tjerrtores, lokaliteti i Fafos, nekropoli i tumave të Bokës së Përqevës, nekropoli tumular i Ponoshecit, nekropoli i Llashticës, lokaliteti i Banjë së Pejës, Municipum DD, Lokaliteti Statio Vindenis, Municipium Ulpiana, lokaliteti i Vrellës, lokaliteti i Dersnikut, Kështjella e Keqekollës, Kalaja e Prizrenit, Qyteti mesjetar i Novobërdës dhe shumë të tjera.
Kulla e Imer Imerit
Kulla e Ymer Ymerit gjendet në “Mëhallën e mesme” të fshatit Rahovë, fshat ky që shtrihet në zonën e Shalës së Bajgorës, komuna e Mitrovicës. Kulla është ndërtuar në fundin e shek. XIX. Hapësira ku ndodhet kulla ishte një kompleks i përbërë nga tri objekte të tipit kullë, dy me funksion banimi dhe njëra, pra, kjo që sot arriti t’i rezistojë kohës, kishte funksionin e odës së burrave (konak/bujtinë). Sipas të dhënave të marra nga familjarët, kulla/oda e burrave ishte kullë ku mbaheshin kuvendime ...
Kulla e Ismet Çemegës
Kulla e Ismet Çmegës gjendet në qendrën e vjetër të Rahovecit,në sheshin “Vrella”. Është ndërtuar gjatë shek. XIX nga ana e Dervish Meriqit, kurse tani është në pronësi të familjes Çmega. Ndërtesa i ka veçoritë karakteristike të kullave që janë ndërtuar gjatë shek. XIX në rrafshin e Dukagjinit. Ka planimetri katërkëndëshe me dimensione 6.3 x 4.3 metra. Është e ndërtuar në përdhese dhe ka dy kate. Përdhesja dhe kati kanë nga një hapësirë, ku vetëm hapësira e shkallëve ndahet me mur të brendshëm ...
Kulla e Isuf Sadikut
Kulla gjendet në fshatin Nivokaz dhe është ndërtuar në shek. XIX. I takon tipit të kullave trekatëshe (tipike për Rrafshin e Dukagjinit), dhe ka shërbyer kryesisht për banim. Kulla është e punuar nga materiali i gurit si në themele ashtu edhe në mure. Sipërfaqja më e madhe e mureve është punuar nga gurët e lumit në formë të çrregullt përveç këndeve të kullës dhe dyshekllëkut, që janë të punuara nga gurë të latuar. Muret e brendshme – ndarëse janë të punuara nga druri, me përforcime vertikale. ...
Kulla e Jah Imerit
Kulla e Jahë Imerit – Junik Në qendër të Junikut, në afërsi të xhamisë, në lagjen Hoxhaj, ekziston kulla e gurit, e njohur si Kulla e Jahë Imerit. E ndërtuar në fillim të shek. XIX kjo banesë fshatare me vlera të shumëfishta qofshin ato historike, arkitekturale, estetike, sociale e shpirtërore, mbetet dëshmi që fakton realitetin ekzistues të një thesari të pasur të së kaluarës. Kjo kullë trekatëshe (sipas njehsimit popullor) me dyshekllëk të gurit që del nga muri perimetral në dy anë ...
Kulla e Jashar Pashës
Kulla e Jashar Pashës – Pejë Kulla e Jashar Pashës gjendet në Zonën e zgjeruar të Çarshisë së Pejës. Si Kullë qytetare e realizuar në gjysmën e dytë të shek. XIX ka pasur funksionin e shtëpisë së miqve. Kulla ka tri kate, me bazë katrore dhe si ndërtim i takon tipit kullë me dyshekllëk guri qe del nga këndi i kullës dhe shkallë të brendshme për tek oda e burrave. Ndërtimi është rustikë e realizuar kryesisht me gurë lumor me fasadë ballore, dyshekllëk dhe kënde nga gurët e latuar. Prej da ...
Kulla e Jonuz Hasan Tafollit
Kulla e Jonuz HasanTafollit gjendet në fshatin Çadrak të komunës së Suharekës. Gjendet në lagjen “Tafolli”, me fasadën ballore të orientuar kah juglindja. Në kuadër të kullës gjendet oborri dhe një shtëpi e re. Në afërsi të kullës gjendet një shtëpi dykatëshe e ndërtuar prej guri. Kulla është ndërtuar në shekullin XIX dhe ka shërbyer gjatë tërë kohës për banim dhe për ruajtjen e bagëtisë. Është ndërtuar në terren të pjerrët, në dy nivele: suterren dhe kat. Themelet janë ndërtuara prej guri. Mu ...
Kulla e Kadri Hysenit
Ashlani si vendbanim përmendet në shek. XV. Sipas të dhënave për herë të parë përmendet në DEFTER-I MUFASSAL-I VILAYET-I VLK të vitit 869 ( Defterin e gjerë kadastral të regjistrimit të vitit 1455). Fshati ishte i njohur me ndërtimin e kullave, por okupatori serb i shkatërroi ato masovikisht, duke i djegur. Kulla është e ndërtuar në shekullin XIX, Kulla e Kadri Hysenit është një kullë e punuar me një arkitekturë të njohur, kullë kjo e punuar nga gurët e gdhendur, në oborrin e gjerë të rrethuar m ...
Kulla e Kadri Vebi Zeqirit në Haxhaj
Në fshatin Haxhaj, 17 km në jug të Gjilanit, gjendet kulla dykatëshe e Kadri Vebi Zeqirit. Ky ndërtim u realizua në dekadën e tetë të shek. XIX, përkatësisht në vitin 1880. Kulla ka dy etazhe, ku çdo ambient ka pasur funksion të caktuar të banimit. Ka planimetri drejtkëndëshe. Në përdhese gjendet oda e mysafirëve dhe dhomat tjera përcjellëse për banim dhe ruajtje të ushqimit dhe mbajtje të kafshëve. Në katin e parë është një ndarje e madhe - divanhanja e cila ka shërbyer për ndeja gjatë ditës ...
Kulla e Lah Selmanit
Familja Loshaj për të plotësuar kushtet e jetës si dhe të mbrojtjes në fund të shek. XVIII ndërtoi kullën tri katesh. E tëra është nga guri, qoshet janë të realizuara nga gurët e përpunuar. Kulla me bazament katërkëndësh kënddrejtë është djegur nga forcat serbe më 1998. Tani ekzistojnë vetëm muret. Vlerësimi: Nëse intervenohet mund të ruhet. ...
Kulla e Lash Ukaj
Kulla e Lash Ukaj- Kaliçan, Istog Në fshatin Kaliqan të Istogut, në Lagjen e Ukajve gjendet kulla e banimit e njohur si kulla e Lash Ukaj. Ky ndërtim u realizua në fillim të shekullit XIX nga guri i papërpunuar, guri i latuar, druri dhe llaçi gëlqeror, sipas teknikës së ndërtimit rustika. Ka etazhitet P+2, me planimetri të bazës së përdhesës në formë drejtkëndore, me dimensione 9.94m X 8.20m. Dritaret e Kullës në dyshekllëk dhe në odën e burrave kanë formë harkore, nga ...