Trashëgimia Arkitekturale
Trashëgimia arkitekturore përfshinë të gjitha veprat ndërtimore, të ngritura prej dorës së njeriut apo në proces kronologjik ato të përshtatura në mjedisin natyror, për t'u shfrytëzuar për banim dhe funksione tjera. Këto vepra në cilësinë e monumentit mund të jenë të në gjendje të shfrytëzueshme apo rrënoje. Në përgjithësi janë ato të cilat kanë dalë në dritë nga gërmimet arkeologjike.
Vendbanimet dhe lokalitetet më reprezentative: vendbanimi shumështresor i Vlashnjës, lokaliteti i Runikut, lokaliteti i Varoshit, lokaliteti i Reshtanit, lokaliteti i Bardhoshit, lokaliteti i Tjerrtores, lokaliteti i Fafos, nekropoli i tumave të Bokës së Përqevës, nekropoli tumular i Ponoshecit, nekropoli i Llashticës, lokaliteti i Banjë së Pejës, Municipum DD, Lokaliteti Statio Vindenis, Municipium Ulpiana, lokaliteti i Vrellës, lokaliteti i Dersnikut, Kështjella e Keqekollës, Kalaja e Prizrenit, Qyteti mesjetar i Novobërdës dhe shumë të tjera.
Kulla e Mahmud Pashës
Kulla e Mahmud Pashës gjendet në qendër të fshatit Opterushë, 8 km në lindje të Rahovecit. Në popull njihet si Kulla e Mahmud Pashës dhe supozohet që është ndërtuar gjatë shek. XIX nga Mahmud Pashë Rrotulli, i cili ka ndërtuar edhe Sahat Kullën në Rahovec, dhe monumente të tjera në Prizren, Mamushë dhe Budakovë. Kulla i ka veçoritë karakteristike të kullave që janë ndërtuar gjatë shek. XIX në rrafshin e Dukagjinit dhe kanë shërbyer si hapësirë për banim, shoqërim, vrojtim dhe mbrojtje. Ka pla ...
Kulla e Muhamet Dervish Qekaj
Kulla e Muhamet Dervish Çekaj- fshati Irzniq –Deçan Në fshatin Irzniq të Deçanit gjendet Kulla trekatëshe e gurit (sipas njehsimit popullor) e Muhamet Dervish Çekaj e ndërtuar në fillim të shek. XIX. Kulla si ndërtim kompleks i arkitekturës së banimit rural, me shumë ambiente e funksione të ndryshme ka vlerë të shumëfishtë jo vetëm arkitekturore por edhe etnologjike, kulturore, artistike dhe historike. Si arkitekturë ndërtimi i takon tipit të kullave me dyshekllëk guri të dalë në ...
Kulla e Nitajve
Kulla e Nitajve Në Pejë në afërsi të Lagjes Jarina, përballë Mesxhidit të madh, gjendet objekti i fortifikuar ekzistencial familjar, i njohur si Kulla e Halil Kasapollit, me pronar aktual familjen Nitaj. Si pjesë e kompleksit të Halit Kasapollit, ku bënte pjesë edhe Konaku, kulla u ndërtua nga mjeshtrit vendor në gjysmën e dytë të shek. XIX, dhe që nga fillimi shërbeu si odë e miqve, gjë që bëri që gjithandej të njihej si Oda e Halil Kasapollit. Si e tillë kishte funksion të banimit. ...
Kulla e Ramë Shabanit
Kulla e Ramë Shabanit-Prapaqan –Deçan Kulla si banesë e fortifikuar e familjes Shabanaj gjendet në fshatin Prapaqan të Deçanit. Ndërtimi i takon gjysmës së dytë të shek. XIX sipas variantës pa dyshekllëk. E shtrirë në tri kate, Kulla e Ramë Shabanit ka planimetrinë drejtkëndëshe, me dimensione 9.90m x8.30m. Si kundër edhe kullat tjera fshatare të Dukagjinit, është ndërtuar me material të kombinuar. Gurët lumor të pa përpunuar janë përdorur për ndërtim të mureve, ndërsa gurët e lat ...
Kulla e Sadik Nivokazit ( Teqja e Shejh Hazirit )
Kulla gjendet në fshatin Nivokaz, afër rrugës kryesore Gjakovë-Junik. Kulla është ndërtuar në fillimvitet e shek. XIX. Përveç rolit për banim kulla ka shërbyer edhe si teqe (i takon tarikatit Halveti). Në histori, kulla (teqeja) ka luajtur rol të rëndësishëm. Për shkak të afërsisë me Junikun, aty janë mbajtur mbledhje të rëndësishme me patriotë si: Bajram Curri, Hasan Prishtina etj. Kulla është ndërtuar në tri kate nga materiali i gurit dhe me tipare të arkitekturës tradicionale shqiptare. Kë ...
KULLA E SAHATIT
Objekti gjendet në bërthamën e "Çarshisë së Madhe", saktësisht në vendin e quajtur "Fusha e Sahatit" dhe është ndërtuar në fillim të shekullit XIX. Ky objekt është ndërtuar menjëherë pas ndërtimit të Xhamisë së Hadumit, sepse zhvillimi i shpejtë i zejtarisë dhe tregtisë imponoi nevojën për vendosjen e një rregulli që do të përcaktonte kohën e punës nëpër qytete. Kulla e Sahatit u dogj më 1912 nga ushtria malazeze, me ç’rast është hequr mekanizmi i orës dhe është bartur në Mal të Zi. Për 100-vjet ...
Kulla e Sahatit - Muzeu Arkeologjik
Muzeu Arkeologjik është vendosur në hapësirat e hamamit, të ndërtuar në fundin e shekullit XV, respektivisht në vitin 1498. Ndërtuesi i këtij hamami supozohet të jetë Shemsudin Ahmed Beu. Në mungesë të burimeve të shkruara, nuk dihet se deri në cilin vit është përdorur si hamam, por dihet se hamami nuk ka kryer funksionin e tij fillestar në mesin e shek. XIX kur mbi hapësirën e ngrohtë është ndërtuar Kulla e Sahatit nga ana e Eshref Pashë Rrotullit. Gjatë hulumtimeve arkeologjike të bëra në viti ...
Kulla e Sahatit e Mahmud Pashës
Sahat Kulla e Mahmud Pashës ndodhet në pjesën lindore të fshatit Mamushë gjegjësisht në oborrin e Xhamisë së Kamber Beut. Sipas burimeve shkrimore Mahmud Pashë Rrotlla e ndërtoi kullën në shek. XIX në shenjë bamirësie. Mbi portën kryesore të kullës gjendet mbishkrimi në pllakë të mermerit në gjuhën osmane, me shkrim Sulus, me këtë përmbajtje: “Fi shehri-ramazan – 1231” që përkon me vitin 1815. Sahat Kullat janë ndërtuar për orientimin e banorëve për kohën në përgjithësi, për kohën e faljes, kohë ...
Kulla e Sali Dreshajt
Kulla e Sali Bajram Dreshaj, Vrellë-Istog Në kuadrin e kompleksit të kullave në Vrellë të Istogut, në afërsi të Xhamisë së Tedelit, në Lagjen e Dreshajve ekziston Kulla e Sali Bajram Dreshaj. Ky ndërtim u realizua nga mjeshtrit Shqiptarë vendor dhe ata Dibran në fillim të shekullit XIX. Struktura e ndërtimit të kullës është me gurë të papërpunuar, ndërsa gurët e latuar janë përdorur në qoshe, korniza të dritareve, porta hyrëse dhe dyshekllëk. Gjithashtu është përdorur llaçi gëlqeror dhe ...
Kulla e Sali Kajtazit
Në lagjen “Kajtazi” të fshatit Kçiq i Vogël, komuna e Mitrovicës, gjendet kulla dykatëshe (sipas njësimit në popull) e Sali Kajtazit. Sipas të dhënave të marra nga Xhafer (Ramë) Kajtazi, vëllai i Salihut, thuhet se kulla është ndërtuar në gjysmën e dytë të shek. XIX nga Abaz Kajtazi (gjyshi i Salih Kajtazit). Kulla me etazhe P+1 ka funksion banimi. Në të dy etazhet janë nga katër dhoma. Shkallët e zgjatura nga përdhesja për në kat janë nga guri. Në kat ndodhen edhe dy hamamxhikë dhe këto ka ...