Fortesa e Bellaçecit (Bardh i Madh) gjendet mbi një kodër të mbrojtur nga konfiguracioni i terrenit natyror nga anët veriore, jugore dhe lindore, ndërsa nga perëndimi mbrohet nga ledhet gjegjësisht hendeqet mbrojtës. Fare pranë, poshtë saj, kalon lumi Drenicë, kurse qindra metra në veri të fortesës ngrihet mali i Çiçavicës. Kalaja e lashtë ka trajtë trapezoide me sipërfaqe të brendshme 70 x50 metra, kurse rrethina e jashtme është disa hektarësh dhe karakterizohet prej radhësh ledhesh apo mure të ...

Lokaliteti arkeologjik i tipit fortifikatë në Kasterc, i pozicionuar rreth 12 kilometra në veriperëndim të Suharekës (Therandës) respektivisht i njohur edhe si Hisari i Kastercit, është dëshmuar të jetë një qendër arkeologjike shumështresore duke vazhduar shfrytëzimin që nga kohërat parahistorike, më saktësisht nga një vendbanim i mbrojtur eneolitik, e më pas riformësohet në një fortifikatë të kohës së perandorit Justinian dhe për t’u ripërdor si një varrezë gjatë kohës së mesjetës. Në këtë loka ...

Fshati Pestovë gjendet në komunën e Vushtrrisë dhe shtrihet buzë magjistrales Prishtinë - Mitrovicë, në anën e majtë të kësaj rruge, rreth 4 km pa arritur në qytezën e Vushtrrisë, në një zonë mjaft të begatshme bujqësore. Me rastin e hapjes se kanalit për infrastrukturën nëntokësore në këtë fshat, në vitin 2005, u ndërmor një gërmimshpëtimi dhe me ç'rast u zbuluan pjesërisht themelet e një Villae Rusticae, që ishin shtëpi tipike banimi të kohës romake të vendosura në fshatra larg qend ...

Në fshatin Vuçak rrëzë malit Kasmaç, rreth 12 km në jugperëndim të Drenasit, e vendosur në një pozitë shumë dominuese, vërehen gjurmët e rrënojave të mureve që përcjellin konfiguracionin e kodrës dhe formojnë Gradinën e Madhe (Gjyteti i Madh) dhe Gradinën e vogël (Gjyteti i Vogël). Duke u mbështetur në materialin arkeologjik që është gjetur këtu, janë dëshmuar gjurmë që nga parahistoria e deri te mesjeta. Megjithatë, kjo kala ishte tipike për kohën e antikitetit të vonë dhe shërbente si sistem m ...

Lokaliteti arkeologjik shtrihet në lindje të fshatit Topanicë në kufi me fshatin Domorovc. Njihet në mesin e banorëve vendas me toponimin “Gradec“ me lartësi mbidetare prej 480 m. Vendbanimi është i vendosur mbi një kodër te lartë shkëmbore, pjesërisht të pyllëzuar, e cila ofron mbrojtje të mirë natyrore dhe shtrihet në pikë takimin e dy lumenjve ku nga ana lindore kalon lumi Krivarekë, degë e lumit të Moravës së Binçs, ndërsa në drejtim të jugperëndimit kalon një përroskë e vogël e cila derdhet ...

Në një mal të vogël ndërmjet Përlepnicës dhe Krivarekës, rreth 30-35 km në perëndim prej Gjilanit dhe rreth 39 kilometra në jug-lindje të Prishtinës, ruhen rrënojat e qytetit dhe fortesës mesjetare të Novobërdës. Sipas dokumenteve të zbuluara deri më sot, Novobërda me këtë emër për herë të parë përmendet në dekadat e para të shekullit XIV, me emërtimin Nuovo Monte. Kalaja e Artanës (Novobërdës), e emërtuar “Mbeturinat e Kalasë Mesjetare”, daton nga shek. XIII-XIV. Kalaja ka pasur funksion të mb ...

Në aspektin arkeologjik, kalaja e Dubocit, e pozicionuar mbi kodrën e Çeçanit, pjesë e vargmalit të Çiçavicës jo larg Vushtrrisë, më së miri e tregon dëshminë më të vjetër të fortifikimit të periudhës së antikitetit të vonë. Muret rrethuese që e rrethpërshkojnë fortesën në fjalë, kornizojnë gjurmë të objekteve dhe ambienteve akoma të pa gërmuara. Ky lokalitet arkeologjik është shumështresor. ...

Kalaja-fortesa e Harilaqit (shek. IV-VI) gjendet mbi një kodër të njohur si Gradina e Harilaqit, e ngritur në një pozitë mjaft dominante, në perëndim të fshatit Harilaq, në lartësinë mbidetare prej maksimum 766 metra mbi nivelin e detit dhe ndodhet rreth 9 km në juglindje të Fushë – Kosovës dhe vetëm dy kilometra në perëndim të Aeroportit Ndërkombëtarë të Prishtinës “Adem Jashari”. Kalaja kap një sipërfaqe të rrethpërshkuar me mure mbrojtëse prej rreth 1.3 hektari. Gërmimet arkeologjike në këtë ...

Në qendrën e qytetit të Kaçanikut, në bregun perëndimor të lumit Lepenc, gjendet kalaja e cila daton nga shek. XVI. Sipas dokumenteve të shkruara, Kalaja e Kaçanikut është ndërtuar me urdhrin e bërë më 1582 nga Sulltan Murati II, nga ana e Koxha Sinan Pashës. Kështjella filloi të ndërtohej më 1586 dhe përfundon më 1590. Sot nga Kalaja e Kaçanikut kanë mbetur vetëm dy mure, njëri në perëndim dhe tjetri në veri, së bashku me portën hyrëse dhe kullën cilindrike që ndodhet në anën e djathtë të port ...

Rreth 1 km në jug të Kaçanikut, në pjesën e ngritur në lartësinë prej 684 metrash mbi nivelin e detit, në lokalitetin Vranjak janë identifikuar rrënoja të një fortese ku dallohet qartë muri i trashë rreth 1.7 m, me lartësi relative 2.5-3m (të ruajtur), të punuar nga gurët e terrenit e të pagdhendur dhe të lidhur me llaç gëlqeror. Muri i punuar është vendosur mbi shkëmbin natyror. Kurse lart në kodër, muri ruhet deri në 50-60 m gjatësi, linja këto që ndjekin izohipsat e kodrës. Përmes një qafe të ...