Kroi i Esma Hanëmit në oborrin e Muzeut Arkeologjik

Statusi

Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përhershme Data e Mbrojtjes: 384/77

Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 2014-2015

Historiku

Kroi i gurit gjendet në oborrin e Muzeut Arkeologjik të Prizrenit. Vendndodhja e tanishme e tij nuk është ajo e kohës së ndërtimit. Në vitin 1975 kroi është zhvendosur nga rruga ”Fehmi Lladrovci” (ish “Çlirimi i Popullit”) për shkak të punimeve infrastrukturore. Për kohën e ndërtimit të kroit nuk posedojmë informata të sakta. Duke u bazuar në të dhënat gojore të trashëguara brez pas brezi ky krua njihej si Kroi i Esma Hanëmit, si donatore e ndërtimit të kroit. Bazuar në analogjinë me krojet e tjera publike të ndërtuara në Prizren, supozohet se ky krua i takon pjesës së dytë të shek. XIX. Kroi gjatë kohës sa ka qenë i vendosur në rrugë ka shërbyer si krua publik i lagjes. Kurse tani shërben si eksponat dhe krua njëkohësisht. Kroi është punuar me gurë gëlqerorë të gdhendur me madhësi të ndryshme. Planimetria e tij është katrore që përfundon me një kurorë të profiluar thjeshtë, mbi të cilin është mbulesa (turbani) e punuar prej dy pjesëve në formë piramidale të punuar me gurë të gdhendur të profiluar. Në maje të kulmit është vendosur një gjyle metalike. Pjesa e ballores është gdhendur në formë të një kornize të profiluar brenda së cilët gjendet nisha, ku duhet të kishte qenë e vendosur pllaka e mbishkrimit. Vaska është njëpjesëshe e punuar po ashtu prej guri gëlqeror. Gjatë zhvendosjes së kroit në vendin aktual është ndryshuar lartësia e saj origjinale dhe në vend të tri hapjeve për depërtim të ujit është bërë vetëm një.