Hamami i Vjetër
Statusi
Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përhershme Data e Mbrojtjes: Nr.v.E.K. 02-628/68
Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 2079/2011 30.09.2011
Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 2171/2012 01.10.2012
Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 3755/2013 01.10.2013
Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 4164/2014 01.10.2014
Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 4241/2015 09.10.2015
Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 4866/2016-2 10.10.2016
Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 4274/2017 10.10.2017
Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 3501/2018/04 10.10.2018
Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 4520/2019 25.10.2019
Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 3442/2020 12.10.2020
Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 3705/2021 08.10.2021
Historiku
Hamami i Gazi Ali Beut gjendet në bërthamën e qendrës së vjetër të qytetit të Vushtrrisë. Hamami i Vushtrrisë është ndërtuar nga Gazi Ali Beut në fund të shek.XIV dhe fillim të shek.XV. Objekti sanitar publik kishte funksion banjoje i cila ishte në shërbim per te dy gjinit. Hamami paraqet një objekt kompleks teknik per sa i përket zgjidhjes hidraulike dhe termoteknike. Hamami i Vushtrrisë i takon tipit te Hamameve “ Tek” dhe përmban sallën e madhe në hyrje me shatërvanin nga guri në mes, sallën e dytë (pjesa e vakët dhe nyja sanitare, dhe dy kthina ( halvete) për larje përballë njëra-tjetrës. Në këto hapësira gjendeshin dy vaska (kurna) guri me ujë të ngrohtë që vinte nga depo. (Shtylla, 1998, f. 38-39) Skema e banjës e këtij Hamami është e ngjashme me Hamamin në Pejë - seksionin e grave. Duket qartë që hamami u ndërtua në dy periudha. Hyrja e ndërtuar nga gurët poroz vullkanik- gurë shtufi është ndërtuar në shek. XVII. Një periudhe më të hershme i përkasin dyshemeja dhe tri kupolat e ulëta. (Shtylla, 1998, f. 38-39) Ambienti i fundit i hamamit zë gjithë gjerësinë e objektit. Ambienti i hyrjes paraqet një volum kubik që mbulohet nga sipër me kupolë masive sferike me tambure tetë këndore. Pjesa më e hershme është volumi përdhesë me tre kupolat e ulëta ku janë ambienti i ndërmjetëm, dy ambientet e larjes dhe depozita e ujit. (Shtylla, 1998 f. 39) Pullazi është i ndërtuar në formë kupole. Ambientet e Banjos ishin të shtruara me gurë mermeri të bardhë. (Fejza, et.al. 2003, f. 482-483) Gjithashtu Mulaku pohon se lokalet e hamamit kanë qenë të shtruara me mermer të bardhë. (Mulaku, 2004, f. 60) Hapësira e garderobës sot nuk eksizton.) Në sallën e madhe kanë qenë katër shtretër për pushim pas daljes nga banja. (Mulaku, 2004, f. 60) Nga vitet ’70 objekti është jashtë funksionit. Në vitin 2013/14 u realizuan punime restauruese dhe konservuese, investitor Ambasada e SHBA.
