Hamami i Madh

Statusi


Lloji i Mbrojtjes: Tjetër Data e Mbrojtjes: 632/1985


Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 2011


Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 2012


Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 2013


Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 2014-2015


Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 2016


Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 2017-2018


Lloji i Mbrojtjes: Nën mbrojtje të përkohshme Data e Mbrojtjes: 2019



Historiku


Hamami i Madh në Prishtinë është monument i rëndësishëm dhe gjendet në një ansambël po aq të rëndësishëm urban në qendër të Prishtinës. Afërsia me tri xhamitë historike, Sahat Kullën, me disa shtëpi nën mbrojtje dhe me një pazar, duke pasur edhe qasje në një ndër rrugët kryesore të qytetit, paraqet mundësi të zhvillimit dhe të ringjalljes së kësaj zone të rëndësishme për qytetin. Data e saktë e ndërtimit nuk dihet, por në bazë të shënimeve që ekzistojnë duhet të jetë ndërtuar në shek. XIV-XV, duke u shfrytëzuar nga qytetarët e Prishtinës me gjenerata të tëra. Hamami është i tipit çift, pra është shfrytëzuar nga meshkujt dhe femrat në të njëjtën kohë. Edhe pse hamami ka pësuar ndryshime të shumta, veçanërisht në fasadën ballore dhe lindore, forma origjinale e bazës dhe pjesa më e madhe e strukturës është ruajtur. Si i tillë, hamami ka vlera të larta, sidomos historike, shoqërore dhe shpirtërore. Hamami përbëhej nga paradhoma qendrore (apoditeriumi, zhveshtorja), një hapësirë kalimtare ngrohëse (tepidariumi) dhe banja (caldariumi) me një kazan për ruajtjen e ujit, e cila ishte e mbuluar me 18 kupola. Funksioni origjinal është braktisur në vitin 1960 dhe objekti është shfrytëzuar pjesërisht si depo dhe dyqan. Nga viti 1989 ndërtesa e hamamit nuk është mirëmbajtur, pavarësisht që objekti konsiderohet si një nga monumentet më të rëndësishme të qytetit të Prishtinës. Viteve të fundit, përkatësisht që nga viti 2007, kanë filluar investime për përgatitjen e planit të konservimit/restaurimit. Pas përfundimit të planit në vitin 2009 ka filluar procesi i konservimit /restaurimit i cili ende është në vazhdim.



Emërtimet dhe Referimet


Numri Unik: 002776


Emri: Hamami i Madh


Klasa: Monument


Institucioni: QRTK - Prishtinë



Lokacioni


Shteti: Kosove


Komuna: Prishtinë


Qyteti/Fshati: Prishtinë


Lokaliteti: Prishtinë


Kodi Postar: 10000


Emri i rrugës: Rr."Vasil Andoni"- ish Rr. "Smederevska"



Lloji funksional dhe datimi


Lloji (Tipi): Arkitektuale


Periudha: Osmane


Shekulli: XV